HACILAR HÖYÜĞÜ

Verimli toprakları ve uygun iklim koşullarıyla ilk insanlığa  kucak açan Anadolu’nun  küçük bir kenti olan Burdur, Antik coğrafyada Pisidia, günümüz coğrafyasında Göller bölgesinde yer alır. Küçük bir kent olmasına rağmen birçok kültürü içinde barındıran kentte hayat M.Ö.7.000 de başlayarak günümüze kadar kesintisiz olarak sürmüştür. Dünya Arkeolojisinde önemli bir yeri olan Hacılar Höyük bu küçük kentin 24 km. batısındaki Hacılar Köyü sınırları içerisinde bulunur. Höyük, Batı Anadolu’nun bilinen en eski yerleşme yeridir. 1957–1960 lı yıllarda Prof J.MELLART tarafından yürütülen kazı çalışmalarında 9 yerleşim tabakası bulunmuş olup; üç kültür devri saptanmıştır. Bu yerleşim tabakaları yedi kültür katı olarak ortaya çıkmıştır. Bu kalıntılar krem zemin üzerine kırmızı ve kahverengi boya ile geometrik bezeklerle çok renkli stilize çanak çömlekler, bereketin simgesi olarak cinsel uzuvları abartalı yapılmış Ana Tanrıça figürleri, göçebelik ve toplayıcılıktan ekip biçmeyi öğrenen insanoğlu bu dönemde çeşitli malzemelerden kesici aletler yapmayı da öğrenmişler. Seramiksiz Hacılarda yeknesak bir mimarinin olduğu evler tek odalı kare ve dikdörtgen planlı olup bir kapı ile avluya açıldığı, üzerleri kırmızı aşı boyalı duvarların olduğu, tabanlarında ise genellikle bir ocağın bulunduğu tespit edilmiştir. Duvarlar taş temel üzerine büyük kerpiçlerle örülmüş üzerleri beyaz sıvalı kalınlığı bir metreyi bulan duvarlarda yer yer nişlerin bulunduğu, her evde yarım daire şeklinde ocaklar ve sekilerin olduğu, ayrıca kapı yakınlarında bulunan merdiven basamaklarından bu evlerin ikinci bir katının olabileceğini düşündürmektedir.Hacılarda ölülerin kent dışına gömüldüğü sanılmaktadır. Burada bulunan Hacılar seramikleri Neolitik devrin bütün özelliklerini taşımaktadır. Bunlardan hayvan şekilli kaplar dikkat çekici olup bunların dini fonksiyonlu oldukları anlaşılmaktadır. Hacıların karakteristik figürleri, genellikle pişmiş topraktan yapılmış kadın tasvirleri olup oranları abartılıdır. Konya’da Bulunan Neolitik Çatal Höyük figürlerine göre daha hareketli ve canlıdır. Ayrıca Hacılar kazılarında kömürleşmiş arpa ve buğday tanelerinden halkın tarımsal faaliyete önem verdiği ele geçen boynuzlardan anlaşılmıştır.